بررسی شیوع گواتر و کمبود ید ۱۰ سال پس از شروع ید دار کردن نمک طعام در دانش آموزان ۸ تا ۱۳ ساله شهرستان مرودشت

مقدمه: گواتر به علت کمبود ید در استان فارس بومی (اندمیک) بوده است، به همین علت مصرف اجباری نمک طعام یددار از سال 1373 شروع شد. هدف از این مطالعه بررسی شیوع گواتر، میزان دفع ید ادراری و رابطه ی آن با شیوع گواتر در دانش آموزان مرودشت در این منطقه، 10 سال پس از شروع استفاده از نمک یددار می باشد. مواد و روش ها: این مطالعه ی مقطعی بر روی 1188 دانش آموز در سنین 8 تا 13 سال که با روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی از جمعیت دانش آموزان مرودشت انتخاب شده بودند، انجام شد. میزان شیوع گواتر براساس تقسیم بندی سازمان جهانی بهداشت مشخص شد و ازمیان این 1188 دانش آموز، 500 نفر به طور تصادفی مشخص و میانه ی دفع ید ادراری دو جنس در گروه های سنی مختلف با روش هضمی اندازه گیری و درجه های مختلف گواتر بررسی شد. یافته ها: گواتر در دانش آموزان بررسی شده اندمیک بود (6/39%) اما بیشتر آنها دارای درجه های پایین گواتر (درجه ی 1) بودند. میانه ی دفع ید ادرار در دانش آموزان پسر (حدود اطمینان 95%) 17 میکروگرم در دسی لیتر (9/20- 1/13) و در دختران 4/22 میکروگرم در دسی لیتر (1/24 – 7/20) و در کل افراد 8/18 میکروگرم در دسی لیتر (5/21-1/16) به دست آمد که اختلاف معنی داری بین میانه ی دفع ید ادرار در دو جنس وجود داشت (001/0p<). این اختلاف بین گروه های مختلف سنی معنی دارنبود. میانهی دفع ید ادرار در کسانی که گواتر داشتند 18 میکروگرم در دسی لیتر (9/19-4/16) و در کسانی که فاقد گواتر بودند 20 میکروگرم در دسی لیتر (9/22-1/17) به دست آمد که اختلاف معنی داری وجود نداشت. درکل دانش آموزان 5/29% دارای دفع ید ادرار طبیعی، 5/47درصد بالاتر از طبیعی و 23% دارای مقادیر کمتر از حد طبیعی بودند که از این تعداد، 2/12 % دفع ید ادرار کمتر از 5 میکروگرم در دسی لیتر داشتند. نتیجه گیری: به نظر می رسد با وجود کافی بودن دریافت ید در منطقه ی مورد مطالعه، گواتر در این منطقه اندمیک می باشد و رابطه ای بین میزان شیوع گواتر و میزان دریافت ید وجود ندارد که این مسأله توجه به سایر علل ایجاد کننده ی گواتر را مطرح می کند.